Scuola Grande di San Rocco

Scuola Grande di San Rocco (Grote Scuola van Sint-Rochus)

Venezia | Veneto | Italia

Sint-Rochus

Sint-Rochus is geboren in Montpellier in 1295 uit een adellijke familie. Hij studeerde korte tijd medicijnen maar deed toen afstand van al zijn rijkdommen om als een pelgrim pestlijders te gaan helpen in Italië. Uiteindelijk kreeg hij de ziekte zelf. Hij trok zich terug in het bos om te sterven maar herstelde wonderwel, met hulp van een engel en een hondje dat hem brood bracht. Hij keerde terug naar Montpellier maar werd door zijn ouders niet meer erkend. Op bevel van zijn oom werd hij zelfs gearresteerd als spion, en verbleef hij vijf jaar, tot aan zijn dood, in de gevangenis. Toen hij in 1327 op 32-jarige leeftijd stierf, verscheen er een engel in glanzend licht die verkondigde dat allen die Rochus aanriepen tegen de pest, genezen zouden worden. Dit verhaal ging onmiddellijk rond in Montpellier. Zijn oom liet zijn lichaam met veel eerbied wegnemen en liet vele lijkdiensten opdragen als schuldbekentenis.

Vanwege zijn overwinning op de pest maar ook vanwege zijn goedheid en weldaden werd hij in Frankrijk volop vereerd, zeker toen de Zwarte Dood halverwege de 14e eeuw door Europa raasde. Deze verering werd overgenomen in Venetië, een stad die door haar ligging (haven, water) erg kwetsbaar was voor de pest.

In 1485 werden zijn relikwieën naar Venetië gebracht; in 1520 werden ze in de kerk bijgezet.

Na de grote pestepidemie van 1576 werd Rochus, naast Marcus, mede-patroon van de stad.

Zijn relikwieën werden door vele pelgrims bezocht en ook de doge van Venetië bezocht jaarlijks zijn graf. Rochus wordt altijd afgebeeld met een hondje aan zijn zijde terwijl hij een pestbuil op zijn been toont.

Kenmerken van een Scuola

• Lekenbroederschappen van mensen van hetzelfde gilde, met hetzelfde ambacht, beroep of dezelfde nationaliteit.
• Patroonheilige met een altaar in de bijbehorende kerk.
• Gemeenschapsgebouw bij de kerk waar de geldkist, de vaandels, de relikwieën en andere religieuze kostbaarheden voor de eredienst en de processies werden bewaard. Op 25 april voerden de scuole alle relikwieën naar de San Marco en stalden ze uit aan de voeten van de doge.
• Een vermogen dat werd onderhouden met giften en contributies en dat werd aangewend voor bijstand en liefdadigheid (zoeken naar werk, ondersteuning van zieken, weduwen en wezen, betalen van bruidsschatten enz.).
• Een statuut of mariegola, stichtingsakte en logboek.
• De scuole werden gerund door een dagelijks bestuur (Guardian Grande) en een soort raad van bestuur (Banca e Zonta).
• Bijeenkomsten vonden plaats in de kapittelzaal of de Sala d'Albergo. Daarbij was ook altijd een regeringsfunctionaris aanwezig om toezicht te houden op de juiste gang van zaken.

Gebouwen

De Scuola Grande di San Rocco had drie gebouwen: de kerk, de scoletta (de oude zetel van de broederschap) en de Scuola Grande.

De Scuola Grande di San Rocco werd gebouwd van 1516 tot 1560. Door de lange bouwtijd toont de voorgevel de ontwikkeling van de Venetiaanse renaissance van betrekkelijk eenvoudig (benedenverdieping) tot bijna barok (kroonlijst).

In de Scuola Grande zijn drie zalen. De benedenzaal diende voor de dagelijkse contacten De grote bovenzaal voor religieuze bijeenkomsten en de kleine bovenzaal ("sala d'Albergo") voor bestuursvergaderingen.

Het interieur is zeer rijk versierd door de maniëristische schilder Jacopo Tintoretto die 60 doeken maakte voor deze scuola in de jaren 1564-87.

Daarnaast zijn er werken van Bellini, Titiaan, Giorgione en Tiepolo.

Tintoretto

Een anekdote vertelt hoe Tintoretto - in 1565 zelf lid geworden van deze broederschap - zijn concurrenten wist te verslaan bij het krijgen van de opdracht door het eerste schilderij, de Glorie van Sint-Rochus in de Sala d'Albergo, gratis te leveren` en vervolgens ook de rest van het plafond gratis van schilderijen te voozien.